Eind 2012 zijn in Alkmaar de wijk- en buurtorganisaties omgevormd tot bewonersondernemingen. In deze nieuwe vorm moesten de wijkbewoners zelf de regie nemen en zelf vorm geven aan de activiteiten in hun buurt. Dit gebeurde natuurlijk al veel langer, maar het gebeurde altijd met subsidie en professionele ondersteuning vanuit de gemeente. Achter deze verzelfstandiging naar bewonersondernemingen zitten twee belangrijke motieven: bezuinigen in het sociale domein en de filosofie dat burgers zelf aan het roer kunnen staan in hun eigen wijken.

GroenLinks Alkmaar was voorzichtig voorstander van deze modernisering van het buurthuiswerk. Zolang deze verandering maar niet enkel een platte bezuiniging zou zijn. De maatschappelijk nuttige en noodzakelijke functie van het wijk- en buurthuiswerk mag hiermee niet ten onder gaan. Een ontmoetingsplaats en een activiteitencentrum voor jeugd- en jongerenwerk en een plek voor sociaal-cultureel werk dat waren de belangrijke taken van de bestaande organisaties in de wijken. Dit, met daarnaast nieuwe initiatieven van onder op, moeten volgens GroenLinks blijven bestaan.

En zo gingen de nieuwe bewonersondernemingen van start.

Bij de start kregen de bewonersondernemingen nog financiële ondersteuning voor de huisvesting en een behoorlijke pot subsidie voor de activiteiten. Na een paar jaar zou de financiële ondersteuning afgebouwd worden. De bedoeling was dat de bewonersondernemingen hun eigen inkomsten gingen genereren. Waardoor de subsidie van de gemeente afgebouwd kon worden. Tussen 2012 en 2016 hoorden we weinig als raad van het college over de ontwikkelingen rondom deze nieuwe bewonersondernemingen.

Of toch wel. Zijdelings. In diverse beleidsstukken van de gemeente kwamen de bewonersondernemingen opduiken. Ze zouden, samen met zorginstellingen, een taak krijgen bij het uitvoeren van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp. Sinds 2015 ligt de verantwoordelijkheid van deze taken bij de gemeentes in plaats van bij de landelijke overheid. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het aanbieden van dagbesteding voor ouderen en opvang voor mensen met een verstandelijke beperking. De bedoeling is dat de buurtondernemingen deze taken gaan uitvoeren.



Maar ook, in het kader van versterking van de economie van de wijk, werd door de gemeente een project gestart voor oudere werkzoekenden. En in het gemeentelijke veiligheidsbeleid krijgt de bewonersonderneming belangrijk taak als het gaat om de bestrijding van jeugdoverlast.

De vrijwilligers die de kar van de nieuwe organisaties zijn gaan trekken, hebben bergen werk verzet om er in hun wijk iets moois van te maken. Veel lukt, maar veel is nog niet klaar, of lijkt niet te lukken. Er is hier echter geen precies beeld van.

We willen nog steeds het naadje van de kous weten!

Op 5 oktober heeft GroenLinks daarom schriftelijke vragen aan het college gesteld over de bewonersondernemingen. Kennelijk waren het moeilijke vragen want het duurde tot 20 december voordat de antwoorden kwamen. In diezelfde week verscheen er in het Noordholland Dagblad een uitgebreid artikel waarin de voorzitters en andere woordvoerders van bewonersondernemingen stevige kritiek lieten horen op het gemeentelijke beleid. Ze uitten hun zorgen, klachten, en knelpunten.

De antwoorden op onze vragen waren ronduit mager. GroenLinks wil graag weten wat de stand van zaken is. Want we weten nu nog steeds niet of alle mooie ambities waargemaakt zijn of waargemaakt kunnen worden. Maar ook de vraag wat het college gaat doen met de kritiek van de bewonersondernemingen. Kritiek over dat er geen visie is. Dat er geen regie is. Dat er geld over de schutting wordt gegooid. Dat de gemeentelijke taken zoals sociaal cultureel werk, jeugd- en jongerenwerk niet goed uitgevoerd wordt. Dat uitvoering van taken als dagbesteding via de zorginstellingen niet met de bewonersondernemingen samen wordt gerealiseerd.



We zijn nu ruim vier jaar na de officiële start van de verzelfstandiging van de wijk- en buurtcentra. Het beeld wat er nu, in januari 2017, ontstaat van de stand van zaken rondom de bewonersondernemingen verontrust ons. Er lijkt geen visie te zijn, er is geen sturing en er lijkt geen behoefte te zijn om de bewoners te vragen hoe zij de nieuwe bewonersondernemingen op het moment ervaren. GroenLinks Alkmaar zal doorgaan met het bevragen van het college hierover en we zullen met de organisaties in gesprek gaan. Want het is van groot belang dat voor de wijken belangrijke taken als het vergroten van de saamhorigheid, het organiseren van buurtactiviteiten en de vergoten van de veiligheid behouden blijft.