In het NHD van woensdag 10 maart lezen we dat de gemeente Alkmaar overweegt om de urgentie bij woningtoewijzing voor gescheiden mensen met kinderen af te schaffen.

Met als argument dat de samenleving is veranderd, want er is steeds vaker sprake van co-ouderschap en van moeders die werken en daarom is de situatie waarin ouders en minderjarige kinderen in een scheiding terecht komen eigenlijk niet rot genoeg om in aanmerking te komen voor urgentie. Aan mensen die zich voortaan melden voor een urgentie zal de vraag gesteld worden: "zit U echt zo rot"? Deze toch wel suggestieve vraag impliceert dat een bevestigend antwoord waarschijnlijk niet geloofd zal worden. En ook als scheidende of gescheiden ouders liever niet willen verhuizen naar een andere gemeente, bijvoorbeeld omdat het niet in het belang is van de ( schoolgaande) kinderen, dan vraagt de gemeente Alkmaar zich af of je situatie eigenlijk wel rot genoeg is. En als je, toch passend in de stijl van de nieuwe tijdgeest van herstel van normen en waarden zo sociaal bent om een familielid of naaste tijdelijk bij je in huis te nemen in geval van echtscheiding, dan vraagt deze gemeente zich af of je daarin wel zo sociaal moet blijven….

Ongeveer een jaar geleden is in de Gemeenteraad een initiatiefvoorstel aangenomen van o.a. Groenlinks, waarin oplossingen werden aangedragen voor de knellende situatie op de woningmarkt. Want er zijn problemen en doelgroepen genoeg: jongeren, starters in de huur- en koopsector, ouderen die graag wat meer comfortabel en betaalbaar willen wonen.

Na driekwart jaar getouwtrek, zijn eindelijk in februari dit jaar de plannen erdoor en zou dus begonnen kunnen worden met het uitvoeren ervan. Voortvarend aan de slag gaan met het bouwen van nieuwe woningen in de sociale en betaalbare huur- en koopsector bijvoorbeeld. Aan de slag met jongerenhuisvesting en op slimme manieren proberen de doorstroming te bevorderen. Kortom een beetje perspectief bieden.

In plaats daarvan lijkt het college ervoor te kiezen scheidende of gescheiden gezinnen met (jonge) kinderen zich nog rotter te laten voelen dan ze meestal in zo'n situatie al doen. En daarmee tegelijkertijd een nieuwe problematische doelgroep te scheppen.
De argumentatie is uiterst zwak. Echtscheiding betekent dat je niet meer bij elkaar kunt of wilt wonen. Het feit dat co-ouderschap en werkende moeders meer voorkomen dan 20 jaar geleden zegt natuurlijk wel iets over veranderde gezinsrelaties. Met name iets over de veranderde positie van vrouwen hierin. Toch is het in de meeste gevallen nog echt zo dat het grootste deel van het gezinsinkomen bij de man vandaan komt en het grootste deel van de zorg- en opvoedingstaken door de vrouw wordt verricht. Daarom pleiten juist deze verworvenheden ervoor om geen nieuwe wederzijdse (economische) afhankelijkheid te creëren. De gemeente Alkmaar lijkt dat niet in te zien. Zij creëert een nieuwe afhankelijkheid, namelijk de woonafhankelijkheid. Die treft zowel mannen als vrouwen, maar zal vooral degene treffen die de meeste opvoedingstaken op zich neemt.

Ouders moeten weer bij elkaar blijven vanwege de kinderen. Want die hebben een dak boven het hoofd en wat er onder dat dak gebeurt is niet meer van belang. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen, waarvan de ouders op een fatsoenlijke manier uit elkaar gaan, en waar beide ouders zich verantwoordelijk blijven voelen voor de opvoeding, er beter aan toe zijn dan kinderen, die noodgedwongen en machteloos moeten opgroeien tussen twee volwassenen die eigenlijk van elkaar af willen. In Alkmaar dreigen ouders die kiezen voor een - tijdelijke- oplossing die niet ziekmakend of onhoudbaar is voor henzelf en de kinderen, door bij iemand anders in te gaan wonen de kous op de kop te krijgen. Want zij komen niet meer aanmerking voor zelfstandige woonruimte. Dat kan tot veel ellende leiden, vooral voor kinderen maar ook voor degene die zo goed is geweest om dat tijdelijk onderdak te bieden.

"De woningnood dwingt ons hiermee", aldus de gemeente. "Het is een worsteling". Daarom is het vreemd dat het college niet voortvarend aan de slag lijkt te gaan om verlichting te brengen in de woningnood en problemen op te lossen. Maar juist een nieuw probleem creëert. Door mensen te gaan dwingen om bij elkaar te blijven ook als zij recht hebben op eigen zelfstandige woonruimte. Zonder oog te hebben voor de persoonlijke schade die toebrengt aan de betrokkenen en zonder oog te hebben voor de maatschappelijke kosten op termijn. Want deze opstelling kan op den duur tot niets anders leiden dan dat mensen richting opvangvoorzieningen worden gejaagd. En die kosten veel geld en zitten al overvol. Maar ja, als dat straks de enige manier is om nog op een urgentielijst te komen….

De Groenlinksfractie heeft oog voor de problemen van de woningmarkt. Natuurlijk kan niet ieder scheidend echtpaar onmiddellijk aan woonruimte geholpen worden. En natuurlijk is het ook zo dat je een afweging kunt en moet maken wie de meeste voorrang heeft. Maar de realiteit is ook dat het in geval van echtscheiding vaak gaat om een tijdelijke situatie. Meestal wordt er een nieuwe partner gevonden, en komen er daardoor ook weer woningen vrij. Dit in tegenstelling tot de medische urgentie.

Onder verwijzing naar artikel 37, reglement van orde voor de raadsvergadering, stelt Groenlinks daarom de volgende vragen aan het college.

1. Is het college van mening dat scheidende of gescheiden ouders met minderjarige kinderen geen recht meer hebben op woonurgentie?
2. Om welke aantallen gaat het dan in de gemeente Alkmaar, inclusief de ouders die een beroep doen vanuit een opvangvoorziening en soms ook dus van elders komen?
3. Wanneer is naar de mening van het college een situatie "echt zo rot" dat een urgentie verstrekt kan worden. Met andere worden wat is de definitie voor schrijnende gevallen?
4. Welke toename verwacht het college van het beroep dat wordt gedaan op opvangvoorzieningen als de urgentie voor deze ( toekomstige) doelgroep niet meer van toepassing is? Is deze te verwachten toename binnen het huidige budget op te vangen?