Reeds 33,5 miljoen is er in Alkmaar bezuinigd. Een groot deel is hiervan is gerealiseerd door de reorganisatie van ambtelijk apparaat. Daarnaast werden harde klappen uitgedeeld binnen de programma’s zorg werk en participatie- en cultuur. En nog voordat instellingen en organisaties deze klap te boven zijn, heeft dit college al aangegeven dat zij het overgrote deel van de nieuwe ronde rijks bezuinigingen, van bijna 9 miljoen, opnieuw bij de zorg neerlegt. Een gedeelte van dit bedrag wordt opgevangen omdat zij de taken die niet meer door het rijk betaald worden, zoals de maatschappelijke stage, ook niet meer uitvoert. Maar van de 6 miljoen die overblijft om te bezuinigen haalt men 2,3 miljoen bij het programma zorg en welzijn, en 3,8 miljoen bij het programma werk, participatie en inkomen, weg.
Op onze website en middels een brief heeft GroenLinks getracht de onevenwichtigheid in de keuzes van dit college aan te geven. Deze cijfers zijn nagerekend door de afdeling financiën en akkoord bevonden. Wij zouden voor de komende begrotingen en de voorjaarsnota’s graag een overzicht als dit van het college ontvangen, waarin ook procentueel duidelijk wordt hoeveel er bezuinigd is.
Voorzitter, ik kom tot de 3 programma’s,
- Op het programma cultuur, kunst en erfgoed is bijna 1,7 miljoen bezuinigd. Dit is 10% van de totale begroting.
De wethouder geeft aan dat we meer doen op het gebied van kunst en cultuur en noemt hierbij zomer in de Mare, 072 en hal 25… Voorzitter, GroenLinks waardeert al deze initiatieven ten zeerste. Maar wat betekent dat als we Provadja wegbezuinigen, en bij poppodium Victorie de strop langzaam maar zeker steeds strakker aantrekken. Zo’n 325.000 (250.0000 euro gefaseerd over drie jaar)weg bezuinigen op een gevestigd filmhuis (250.000 euro gefaseerd over drie jaar) en poppodium ( 75.000 vanaf 2015), en met een projectsubsidie van 5000 voor Hal25 en 10.000 voor zomer in de Mare, de mooie schijn ophouden alsof dit college werkelijk een hart voor cultuur heeft.
- Op het programma: werk participatie en inkomen is 3,5 miljoen in de eerste ronde bezuinigd, 5,5 %, - in de tweede ronde komt hier nog eens 3,8 miljoen, 6%- bij. Dat brengt het totaal van de bezuiniging op werk en participatie op 11,5 %
Het college verwacht hierop goed te kunnen besparen. Maar het rijk bespaart ook, door decentralisatie van zijn taken. Het Rijk haalt de provincie er tussenuit en geeft de gemeenten meer verantwoordelijkheden, en past het budget onevenredig naar beneden bij. De decentralisaties van rijks overheid zijn bezuinigingen. De gemeenten moet minimaal hetzelfde doen met minder financiële middelen. Wat er overeind blijft, hangt af van de keuzes van gemeentes. In tijd van crisis bezuinigen op werk en participatie, is alles behalve sociaal. Door de komst van de regionale sociale diensten is de omstandigheden voor WNK ook onduidelijk. Beschut werk blijft daar. Maar hoe zal het gaan met re-integratie trajecten is nog niet helder? Oplopende en langdurige werkloosheid brengt mensen in steeds moeilijkere leefomstandigheden. De afstand tot de arbeidsmarkt wordt steeds groter. Ook in Alkmaar groeit de groep mensen die hulp nodig heeft bij het zoeken naar werk. GroenLinks vindt dat juist nu moet meer geïnvesteerd worden in begeleiding en trainingen van deze mensen.
- Op het programma Zorg en welzijn is in de eerste ronde 1,3 miljoen , 5% bezuinigd in de tweede ronde belast dit college dit programma voor nog eens 2,3 miljoen , 8 %, wat het totaal brengt op 13%.
Het voorzieningen niveau houdt men op peil, maar als eerste pakken men de huishoudelijke hulp aan. De criteria worden vet aangescherpt, maar als je binnen die aangescherpte criteria zorg nodig hebt, dan krijg je het , zo lust ik er nog wel een… op die manier is het niet zo moeilijk om je voorzieningen niveau te behouden -als je lat van de criteria zo hoog legt- dat deze onbereikbaar word. De prognoses verwachten een verdubbeling van het aantal mensen die straks begeleiding en persoonlijke verzorging nodig hebben. Daarom hebben deze bezuinigen invloed op het voorzieningen niveau WMO. Het over de schutting gooien van zorgtaken bij mantelzorgers en vrijwilligers raakt niet alleen de cliënten en de vrijwilligers, maar ook de werknemers in de (zorg) instellingen. Jarenlang is de inzet geweest meer mensen in de zorg te krijgen, alle inspanningen worden met deze maatregelen teniet gedaan. GroenLinks is het er mee eens dat mensen zo lang mogelijk thuis moeten kunnen blijven wonen en zoveel mogelijk zelf de regie over hun zorg kunnen voeren. Gelukkig willen de meeste mensen dit ook. Maar dan moet het wel mogelijk zijn om nog thuis te kúnnen blijven wonen. Snijden in de WMO en PGB draagt hier níet aan bij.
Afschuiven is wat dit college doet als zij het over het in stand houden van de voorzieningen heeft. Hoe ziet straks de sociale stad eruit die dit college voor zich heeft.
Ik zal proberen hier een beeld bij te schetsen.
Er wordt een nog groter beroep gedaan op mantelzorgers als straks de huishoudelijke hulp voor een groot gedeelte verdwijnt. Naast je baan een behoorlijk belastende taak. En als je klaar ben met je werk en mantelzorg taken ga je richting buurthuis. Organiseer je activiteiten voor tieners en jongeren. Maar ook voor ouderen, die niet meer naar de dagopvang kunnen omdat deze is wegbezuinigd. Als je naar huis kan neem je en-passant de boekhouding nog even mee, want ook financieel maakt dit college de burger verantwoordelijk over buurt en wijk activiteiten. Thuis valt het niet mee om een rustig plekje te vinden om de administratie van het buurthuis te doen. Volwassen kinderen die naast hun werk een studie volgen hebben alle ruimte in beslag genomen. Ze zouden graag zelfstandig willen wonen maar een chronisch gebrek aan jongeren en starters woningen maakt dat ze wel thuis moeten blíjven wonen. En als je dan wat quality time voor je zelf wil met een goede film uit het alternatieve circuit, of een oorverdovend concert, kom je van een koude kermis thuis want Provadja bestaat niet meer en Victorie is failliet…
Voorzitter een opstapeling van gevolgen van dit beleid, misschien wat gesjasjeerd.
Maar de aandachtspunten blijven, de woningbouw ligt zo goed als volkomen plat, desondanks denkt het college zich rijk te rekenen door de rioleringsaansluiting weer door de huiseigenaren te laten betalen , dezelfde huiseigenaren waar dit college een wit voetje tracht te halen door eenmalig 7.50 ozb, terug te geven. Maar helaas is de verwachting dat we in 2014/2015 nog maar een kleine 90 woningen bouwen, dus daar valt niet zoveel te halen. In de commissie hebben wij geopperd dat er misschien eens gekeken zou moeten worden naar een regionaal woningbouw stimulator. Want de behoefte aan woningen blijft, jongeren woningen, starters woningen en doorstarters woningen. De wachttijden voor betaalbare huurwoningen zijn lang, crisissen vragen creatieve oplossingen en -out of de box- en misschien ook wel -out of gemeentegrenzen- denken.
Deze visie Van GroenLinks is een heel andere dan die van dit college. GroenLinks blijft staan achter een duurzame, sociale stad, een stad waar iedereen mee doet , ook zij die wat verder van de arbeidsmarkt staan, de mensen die het met heel weinig moeten doen, of zij die het bijna helemaal niet meer kunnen. Een stad waar we ook innovatieve ontwikkelingen op verbetering van milieu en leefomgeving blijven stimuleren. GroenLinks kiest duidelijk voor een duurzame stad met goede zorg, een sociale stad waarin het mensen mogelijk wordt gemaakt om mee te doen.
Voorzitter afsluitend, in de tijd dat het nodig is om meer in mensen te investeren, kiest dit college niet voor de mensen maar voor de centen. Dat iedereen meetelt en meedoet, moeten we waarborgen en met de voorstellen en maatregelen die dit college ons voorlegt, kan zij dit niet waar maken.